Viannos bergdorp Kreta

De regio Viannos beslaat de zuidkant van het Dikti gebergte en veel van de bergdorpen in de omgeving hebben huizen gebouwd in de oude traditionele stijl en bevatten veel oude kerken. De hele regio is rijk aan vegetatie door de kleine ravijnen van stromend water die kenmerkend zijn voor het gebied.

De geschiedenis van Viannos gaat terug tot mythische tijden en de naam Viennos zou afkomstig zijn van een van de Kourites die de eerste bewoners van Kriti (Kreta) waren en op de top van de berg Psiloritis woonden.

Het waren halfgoden die baby Zeus beschermden tegen zijn vader Kronos door te schreeuwen en met hun zwaard tegen hun schilden te slaan om het huilen van de baby te maskeren.

Het oude Viannus was een onafhankelijke stadstaat die deelnam aan de alliantie van de Kretenzische steden onder de heerschappij van Eumenes II, die de koning van Pergamos was. Het werd daarna veroverd door de naburige stad, het machtige Ierapytna (Ierapetra). 

De oude stad is nog niet opgegraven of verkend, maar in de omliggende gebieden van Galana Harakia, Kefala, Hondrou en Rouses zijn enkele Minoïsche overblijfselen opgegraven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog en de bezetting van de Duitsers werd Viannes verwoest en werden al haar 1181 inwoners geëxecuteerd door de nazi's. Ter ere van deze slachtoffers staat een imposant monument in het dorp.

Er zijn twee mooie hoofddorpen, Ano (boven) Viannos en Kato (onder) Viannos, die beide mooie kerken hebben met een aantal zeer goed bewaard gebleven muurschilderingen uit de 14e eeuw.

Het dorp Ano Viannos is de hoofdstad van de regio en ligt 560 meter boven zeeniveau. Het dorp is tegenwoordig gebouwd op de plaats van de oude stad Viannos en was tijdens de Venetiaanse tijd een groot en welvarend dorp. Dit grote aantrekkelijke dorp met 1.500 inwoners ligt ongeveer 66 km ten zuidoosten van Heraklion.

Het is amfitheatrisch gebouwd op drie heuvels die worden gevormd door de hellingen van het Diktes-gebergte. Het dorp kijkt uit over de zee door een spleet in de berg. Het omringende landschap is weelderig met veel olijf-, platanen- en populieren en vele beekjes en rivieren die uit de bergen naar beneden stromen.

Het dorp zelf is charmant met smalle stijgende wegen, traditionele oude huizen, stenen fonteinen en kleine schaduwrijke pleintjes omgeven door cafés.

Viannos werd tweemaal verwoest tijdens de Turkse bezetting. Tegenwoordig heeft het nog steeds een prachtige, ouderwetse charme. De steile, smalle straatjes zijn omzoomd met huizen in traditionele stijl, die allemaal uitkomen op aantrekkelijke pleinen, elk met een stenen fontein in het midden. Het is weelderig en groen gedomineerd door platanen; populieren en mirte die allemaal een aangename schaduw bieden om uit te rusten in een van de cafés op de pleinen.

Het Agios Nikolaos Archeologisch Museum en het Folkloremuseum zijn beide een bezoek waard in de omgeving.

Interessante plaatsen om te bezoeken in en rond Viannos zijn onder meer de kerk van Agia Pelagias met muurschilderingen die dateren uit 1360 en de kerk van Agia Yiorgos met muurschilderingen uit 1401. Op de opgravingslocatie van Galana Harakia zijn 30 grote grafkruiken opgegraven. Aan de hoofdweg van het dorp is ook een interessant christelijk graf met inscriptie. Vlakbij, bij Amiras, ligt de imposante Viannos-kloof en bij Kato Symi is de indrukwekkende grot van Vigla met zijn stalactieten en stalagmieten.